Leren leren

In de onderwijsvisie van het Sint-Rita Campus College neemt het leren leren een belangrijke plaats in.

Het streefdoel van de leerlijn leren leren is de vorming van zelfstandige, zelfverantwoordelijke leerders die in staat zijn zelf kennis te vergaren, te verwerken en te verwerven en die zichzelf in dit proces kunnen sturen. Het gaat over de vorming van de persoonlijkheid van de leerder die moet beschikken over de nodige verwerkingsvaardigheden, planningsvaardigheden en sociale vaardigheden. Een leerbekwame leerder is een kritisch leerder die op een geëmancipeerde en gemotiveerde wijze zelf zijn of haar leerproces in handen kan nemen en problemen kan oplossen.
We erkennen verschillende vertrekposities van leerlingen, elke leerling heeft op zijn of haar moment nood aan begeleiding: namelijk als er leermoeilijkheden zijn, als er vakproblemen rijzen, als de motivatie zoek raakt, als de studie-inzet daalt. Deze leerlijn leren leren biedt steun en begeleiding bij deze leermoeilijkheden.

De leerlijn leren leren steunt op een viersporenbeleid:

Via een stappenplan per jaar worden systematisch leervaardigheden voorgesteld, ingeoefend en herhaald op het niveau van elk leerjaar:
- Organisatievaardigheden: plannen, controleren, bijsturen …
- Verwerkingsvaardigheden: inprenten, herhalen, toepassen, verbanden opzoeken …
- Affectieve verwerkingsvaardigheden: inzet, motivatie, stress …
- Samenwerkingsvaardigheden: in groep werken, een gesprek leiden, een verslag maken …
Dit gebeurt telkens aan de hand van concrete leerstof van het betreffende jaar en hierbij worden zo veel mogelijk leerkrachten ingeschakeld. De kalender leren leren bepaalt welke leerkracht welke stap aanbrengt en de leerkracht vertaalt die stap dan verder naar zijn/haar vak. Het is essentieel dat de relatie tussen de stap uit het programma leren leren en de concrete lessen duidelijk aangetoond wordt. Zorgbreedte ontstaat pas als alle leerkrachten de aandacht en bagage hebben om het leren leren aan te brengen. De klasleraar richt zich vooral op de planning: werking schoolagenda, weekplanning, herhaling leerstof en voorbereiding proefwerken.
Het tweede spoor wordt gevormd door een informele leerlijn vanuit de vakken. Elke leerkracht neemt zijn/haar leerlingen mee doorheen de leerstof. Hierbij gaat het naast de kennis en de vaardigheden zeker ook over de verschillende leeractiviteiten die doorlopen moeten worden om het vak te kunnen verwerken. In eerste instantie begeleidt de leerkracht dit leerproces door het te demonstreren en te expliciteren. Tijdens de lessen gaat er dus “permanent” aandacht naar het leren leren.
Het derde spoor is een hulplijn rond eerste- en tweedelijnszorg. Sommige leerlingen hebben nood aan individuele opvang. Deze opvang gebeurt in eerste en belangrijkste instantie door de basiszorg (vakleerkrachten en klasleraars). Zij kunnen steun bieden rond affectieve moeilijkheden (motivatie, concentratie, faalangst, …), planning en verwerking. Soms vergt deze individuele opvang een te grote tijdsinvestering en dan kan de verhoogde zorg met de leercoaches ingeschakeld worden voor begeleiding rond leermoeilijkheden: individuele gesprekken, planningskaarten, oefenschrift, woordenschattraining, studeercontracten, socio-emotionele opvang.
Het vierde spoor handelt rond het begeleid zelfstandig leren: geleidelijk wordt de overgang gemaakt van zelfstandig werken, over zelfstandig leren naar zelfverantwoordelijk leren. Sint-Rita Campus College heeft om dit vierde spoor te kunnen realiseren een open leercentrum opgericht.
- Graad I legt de klemtoon op het werken met studiewijzers en planning. Leerlingen moeten zelfstandig een stappenplan doorlopen en een taak of een combinatie van taken binnen een bepaald tijdsbestek kunnen afwerken.
- Graad II zet de stap naar langlopende taken en het groepswerk. Leerlingen krijgen een aantal taken gespreid over een langere periode, via procesbegeleiding wordt dit zelfstandig leren opgevolgd. Bij het groepswerk worden de sociale verwerkingsvaardigheden getraind.
- Graad III schenkt aandacht aan jaartaken, zelfstandige werkuren, probleemgestuurd onderwijs, projectonderwijs en de zelfsturing dankzij een flexibel evaluatiebeleid.